Çocuğunuzu Doktor Kontrolü ve Aşıya Hazırlamak

Çocuğunuzu Doktor Kontrolüne Nasıl Hazırlayabilirsiniz?

İster rutin isterse acil duruma bağlı muayene olsun çocuklar doktora gitmekten her zaman korkar ve ağlar. Hatta anne babalar bile doktor muayenelerinde endişe yaşayabilir. Bu nedenle hem anne babaların hem de çocukların doktor kontrolü öncesi muayeneye hazırlanmaları önemlidir. Çünkü çocukların ilk aylardan itibaren olumlu doktor deneyimleri yaşaması ergenlik ve yetişkinlik zamanında sağlıklı doktor kontrolü alışkanlıkları ve rutinleri geliştirmesini sağlayacaktır.

Çocuğunuz ve sizin için doktor kontrollerinin daha rahat geçmesi için dikkat etmeniz gereken noktalar şunlardır;

1- Muayene Hakkında Bilgi Alın: Randevu alırken muayene koşulları, sürenin ne kadar olduğu, muayeneye gelirken özel bir şeyin gerekli olup olmadığı, bu kontrolde bir aşı veya kan tahlili gibi değerlendirmeler yapılacak mı gibi soruların cevabını önceden edinin.

2- Doktor Kontrolü Olacağını Anlatın: Çocuğunuz ile muayene öncesi doktor kontrolü hakkında konuşun. Ama çok fazla değil. Çünkü bunu çok konuşmanız kontrolü mesele haline getirir. Çocuğunuzun kaygısını artırır. Kontrolü onun sağlığı için yapmak zorunda olduğunuzu belirtin. Gitmeme gibi bir seçenek olmadığını belirtin ve kararlı olduğunuzu belli edin. Aynı şekilde eğer aşı olacağı bir kontrol ise aşılar hakkında bilgi verin ve aşıların gerekliliği hakkında konuşun. Kontrole ne zaman gideceğiniz konusunda bilgiyi çocuğunuzun tepkilerini düşünerek aynı günün sabahı veya birkaç gün öncesinde söyleyin.

3- Oyun Oynayın: Çocuğunuz ile doktor kontrolü öncesi oyun oynayın. Çünkü çocuklar dünyayı oyun yoluyla tanırlar. Doktorculuk oyuncaklarını alın. Doktor muayenesinde kullanılan aletleri (steteskop, otoskop vb) tanıtın, doktor ve hemşire kimdir neler yapar anlatın. Muayene öncesinde evde oyuncakları ile birbirinizi ve oyuncak bebekleri muayene edin. Muayeneye sevdiği bir oyuncağını getirin onun da muayene olmasını sağlayın.

4- Kitap Okuyun: Kontrol öncesinde doktor kontrolünü içeren kitaplar okumaya çalışın. Kontrole neden gidilecek, muayenede neler yapılacak, aşı veya herhangi bir işlem yapılacaksa bunu anlatan kitapları birlikte okuyun ve birlikte yorumlar yapın.

5- Muayene Yeri Hakkında Bilgi Verin: Doktora gitmeden önce ofisin nasıl bir yer olduğunu orada kimlerin olduğu gibi bilgileri çocuğunuza anlatın. Bu bilgileri gerek resim gerekse internet ortamından gösterin. Ya da bu konu için hazırlanmış görsel kartlar kullanın.

6- Çizgi Film İzleyin: Muayene öncesi çocuğunuzun yaşına uygun olarak doktor muayenesinin nasıl olduğunu, muayenede nelerin yapılacağını anlatan çizgi filmleri birlikte seyredin. Film sonrası konuşun ve yorumlar yapın.

7- Yalan Söylemeyin: Çocuğunuza doktor muayenesi konusunda kesinlikle yalan söylemeyin. Öncesinde muayenenin ne zaman olacağını, nasıl yapılacağını doğru olarak anlatın. Aşı olacaksa veya bir işlem yapılacaksa mutlaka anlatın. Bu durumda bir miktar canın yanacağını mutlaka belirtin. Hiç canın acımayacak doktor ve hemşire ablalar senin hiç canını yakmayacak gibi söylemlerde bulunmayın. Yalan söylemeniz onun size karşı güvenini sarsar. Size karşı olan inancını zedeler. Bir miktar canın acıyabileceğini doktor ve hemşirelerin görevini yaptığını ve sağlığı için bunların gerekli olduğunu anlatın.

8- Doğru Randevu Saatini Ayarlayın: Randevunuzu çocuğunuz rahat olacağı bir zamana almaya çalışın. Özellikle uyku saatleri sırasında normalden daha huzursuz ve ağlamaya yatkın olabilir. Ayrıca günün bazı saatleri bebek ve çocukların daha yorgun ve uyumsuz olduğu saatler olabilir. Buna dikkat ederek randevu saatinizi ayarlamaya çalışın.

9- Dikkat Dağıtın: Muayene öncesi sıra beklerken ve muayene sırasında dikkatini dağıtın veya dikkatini sevdiği şeylere çekmeye çalışın. Örneğin muayene öncesi beklerken kitap okuyun boya veya lego yapın. Bu muayene olmasını kolaylaştırır. Özelikle muayene sırasında bebeğiniz veya çocuğunuzu rahatlatacak güven verecek bir oyuncak veya güven duyduğu başka bir obje varsa yanınızda getirin. Yine çocuğunuzun hoşlandığı bir obje, oyuncak veya yiyecek varsa bunu muayene sonrası vermek için doktorunuz ile konuşarak önceden ayarlayın.

10- Sakin Olun: Eğer anne baba olarak doktor kontrolü konusunda endişeleriniz varsa bunu kesinlikle çocuğunuza yansıtmayın. Mutlaka sakin kalmaya çalışın. Çocuk sizin endişe ve kaygılarınızı anlar ise muayene onun için daha korkutucu olur.

Çocuğunuzu Aşıya Nasıl Hazırlayabilirsiniz?

Her doktor kontrolünde olmasa da çocuk sağlığı muayenelerinin bir kısmında bebek ve çocukların aşı olması gerekir. Zaten muayeneler sırasında zorlu bir süreç yaşayan anne baba ve çocuklar için aynı muayenede aşı yapılması muayeneyi biraz daha zorlaştırabilir. Bu durumda aşı yapılmadan önce, aşı yapılırken ve sonrasında işlemin daha kolay olmasını sağlamak için bazı konulara dikkat etmeniz gerekir. Bunlar;

1- Bilgi Edinin Ve Bilgi Verin: Öncelikle bebeğiniz ve çocuğunuz hangi aşıları olacak ve nasıl etkileri olabileceği konusunda doktorunuzdan bilgi alın. Çocuğunuzun yaşına uygun olarak ona aşıların neden yapıldığı ve nasıl faydaları olduğunu anlatın. Sakın korkutma veya aşıları tehdit olarak kullanmayın. (yaramazlık yaparsan sana iğne yaparlar gibi). İşlemin nasıl nerede kimin yapacağını ve sonrasında neler olabileceği konusunda bilgi verin. Önce muayene olacağını daha sonra aşı olacağını belirtin.

2- Aşı Kartını Unutmayın: Çocuğunuza uygulanan aşıların kayıtlarının yapıldığı aşı kartını mutlaka yanınızda getirmeyi unutmayın. Bu aşılar konusunda hatalar olmasını önleyecektir.

3- Sakin Olun: Öncelikle aşı sırasında sakin kalmaya çalışın. Çünkü çocuğunuz kaygı ve endişenizi yüzünüzden anlar ve bu onun kaygısı daha da artırabilir.

4- Aşı Yapan Kişileri Kötülemeyin: Aşıları yapan kişiler ve aşı yapılan ofis veya hastane ile ilgili kötü ifadeler kullanmayın. Aşı yapan doktor ve hemşireleri kötülemeyin. Şimdi ben de doktor teyzenin, amcanın veya hemşire ablanın canını acıtacağım gibi ifadeler kullanmayın. Aksine doktor ve hemşirelerin muayene ve aşıları onun sağlıklı olması için yaptıklarını öğretin. Aşıların onun için bir ceza değil hastalıklardan korunmak için olduğunu anlatın. Böylece sağlık kuruluşları ve personeli ile arasında güvenli bir ilişki kurulmasını sağlayın.

5- Aşı Sırasında Yanında Olun: Aşı sırasında ona güven verecek şekilde kucağınızda sıkıca doktorunuzun önerdiği pozisyonda tutmaya çalışın. Onunla göz teması kurun. Yumuşak ses tonu ile konuşun. Aşı sırasında bir oyuncak tutmak, şarkı söyleme, sayı saymak gibi dikkat dağıtıcı şeyler yapabilirisiniz. Ama asla dikkat dağıtmayı kandırma olarak kullanmayın. Büyük çocuklar için eğer izlemek istiyorsa aşı yapılma sırasında bakmasına müsaade edin.

6- Doğruyu Söyleyin: Aşının biraz canını acıtabileceğiniz ve isterse ağlayabileceğiniz söyleyin. Aşı hiç canını acıtmayacak şeklinde bir söylemde bulunmayın.

7- Aşı Sonrası Rahatlamasını Sağlayın: Aşı sonrası ona sarılın ve sakin bir ses tonuyla konuşun. Böylece çocuğunuz her şeyin yolunda olduğunu anlayacaktır. Davranışlarını övün. Aşıdan sonra senin canını yaktık diye özür dilemeyin. Bu aşının sağlığı için gerekli olduğunu anlatın. Ufak bebeklerin ise emzirilmesi ve kucaklanması rahatlamalarını sağlayacaktır.

8- Aşı Yan Etkilerini Öğrenin: Aşı sonrası aşıya bağlı sistemik ve lokal yan etkiler olabilir. Bu yan etkiler konusunda yeterli bilgi edinin. Lokal etkiler için soğuk uygulama alkollü pamuk ile masaj uygulaması yapın. Sistemik olarak ateş olursa ateş düşürücü ilaçları doktorunuz tavsiye ettiği gibi kullanın. Ayrıca aşı sonrası ilk birkaç gün bebeğinizin ve çocuğunuzun iştahının azalması ve genel halinin biraz yorgun olacağını unutmayın.